CIJFERMATIG JAARVERSLAG 2020 GEMEENTE EEMNES

De wachtlijsten voor een sociale huurwoning zijn lang. Vaak zijn er te weinig woningen om iedereen direct te kunnen helpen. Woningzoekenden die dringend een (andere) woning nodig hebben, kunnen urgentie aanvragen. Met een urgentieverklaring krijgt een woningzoekende voorrang op andere mensen die een woning zoeken.

De Urgentiecommissie Woonruimteverdeling beoordeelt urgentieaanvragen van woningzoekenden uit verschillende regio’s in het land. Dit doet zij sinds oktober 2018 ook voor de gemeente Eemnes. De urgentiecommissie wordt ondersteund door het secretariaat van Enserve, specialist in woonruimteverdeling.

Een woningzoekende die urgentie aan wil vragen, meldt zich bij de urgentiefunctionaris van de gemeente Eemnes. Deze neemt de urgentieaanvraag in behandeling en legt hem voor aan de urgentiecommissie om te beoordelen of er een urgentie toegekend moet worden. In 2020 zijn er in totaal 15 aanvragen (2019:13) voorgelegd aan de urgentiecommissie.

In figuur 1 is te zien op hoeveel urgentieaanvragen er in de gemeente Eemnes een besluit is genomen door de urgentiecommissie. Aanvragen kunnen door de commissie worden toegekend, afgewezen of buiten behandeling gesteld. Ook kan een aanvraag aangehouden worden door de commissie. Dat is om nadere informatie op te vragen. Op aangehouden aanvragen neemt de commissie uiteindelijk dus tweemaal een besluit: in eerste instantie het besluit aanhouden, in tweede instantie het besluit toekennen, afwijzen of buiten behandeling stellen.

Al deze besluiten zijn meegeteld in figuur 1. Daarom ligt het totaal uit figuur 1 met 22 besluiten hoger dan het totaal aantal ingediende aanvragen van 15.

In dit figuur zijn ook urgentieaanvragen opgenomen die in 2019 zijn ingediend en die in 2020 zijn behandeld door de commissie. De aanvragen die in 2020 zijn ingediend, maar behandeld worden in 2021, zijn in deze figuur niet meegenomen.

Figuur 1: Besluiten urgentiecommissie op het totaal aantal aanvragen

Tegen elk besluit van de commissie staat de mogelijkheid tot bezwaar open. Dit is belegd bij de gemeente Eemnes. De commissie is niet betrokken bij de bezwaarprocedure. Deze valt onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Om die reden gaat dit verslag daar verder niet op in en heeft de commissie geen cijfers beschikbaar over behandelde bezwaarschriften.

Een woningzoekende kan om verschillende redenen een urgentie aanvragen. De aard van de urgentieaanvragen is divers.

In figuur 2 is te zien dat het grootste deel van de aanvragen wordt ingediend op basis van een sociale indicatie. Voor het overige zijn de aanvragen redelijk gelijkmatig verdeeld over de verschillende gronden van aanvraag.

Figuur 2: Soort aanvraag

De urgentiecommissie beoordeelt aanvragen op basis van de beleidsregels voor urgentie die in de betreffende regio gelden. Het beleid in de gemeente Eemnes is vastgelegd in de Huisvestingsverordening Eemnes 2019.

De urgentiecommissie is zich altijd bewust van het belang dat elke aanvrager van urgentie heeft bij een goede beoordeling én een efficiënte werkwijze. De commissie besteedt daarom continu aandacht aan de professionalisering van al diegenen die betrokken zijn bij het urgentietraject, zoals de medewerkers van de gemeente en de commissieleden zelf. De commissie geeft echter ook informatie over het urgentiebeleid en de -procedure aan andere partijen die bij het traject betrokken kunnen zijn, zoals hulpverleners.

In 2020 heeft de urgentiecommissie 9 urgentieaanvragen (2020: 41%; 2019: 57%) toegekend. Bij een reguliere toekenning voldoet aanvrager aan alle voorwaarden om voor een urgentieverklaring in aanmerking te komen.

Om binnen de gemeente Eemnes voor urgentie in aanmerking te komen, moet aanvrager in ieder geval een economische en/of maatschappelijke binding hebben met de gemeente. Vervolgens kan hij/zij urgentie krijgen als er sprake is van een medische of sociale indicatie. Onder een sociale indicatie vallen situaties waarbij er sprake is van relatiebreuk met minderjarige, inwonende kinderen of woningzoekenden die zich bevinden in een onaanvaardbare situatie waarbij het gaat om ernstige, levensbedreigende problemen in relatie tot de woning; of situaties waarin belangen van minderjarige kind(eren) ernstig geschaad (dreigen te) worden.

Bij het beoordelen van een urgentie aanvraag hanteert de urgentiecommissie in het algemeen de volgende uitgangspunten:

• Er is sprake van een noodsituatie die snel opgelost moet worden;
• Aanvrager is niet in staat het woonprobleem zelf op te lossen;
• Aanvrager is niet verantwoordelijk voor het ontstaan van het woonprobleem.
  
  

Naast urgentieaanvragen op basis van een medische of sociale indicatie behandelt de urgentiecommissie ook aanvragen die hun grondslag vinden in het ontvangen of verlenen van mantelzorg. Daarbij geldt het uitgangspunt dat of de mantelzorgverlener of -aanvrager niet in de gemeente Eemnes woont. Aanvrager kan aantonen dat er sprake is van langdurige en intensieve zorg. De voorwaarden voor een mantelzorgurgentie staan nader toegelicht in de huisvestingsverordening.

De beslissing of iemand wel of niet urgent is, wordt gemaakt op basis van het beschreven beleid. De huisvestingsverordening 2019 biedt de mogelijkheid om, wanneer dit nodig is, af te wijken van de gestelde regels ten gunste van aanvrager.

Elke situatie kent unieke aspecten en wordt door de urgentiecommissie individueel beoordeeld. Dan kan het voorkomen dat aanvrager niet voldoet aan alle voorwaarden om voor urgentie in aanmerking te komen en de commissie een andere belangenafweging maakt.

De commissie kan bijvoorbeeld de eigen verantwoordelijkheid voor het ontstaan van het woonprobleem minder zwaar wegen dan de woonnoodsituatie en op grond daarvan toch een urgentie verlenen. In de specifieke gevallen dat de commissie een urgentie toekent op basis van de hardheidsclausule zal zij het besluit goed onderbouwen en met toetsbare feiten motiveren.

In 2020 wees de urgentiecommissie 7 urgentieverzoeken (2020: 32%; 2019: 14%) af. De urgentiecommissie wijst een urgentieverzoek af als aanvrager niet voldoet aan de criteria om voor urgentie in aanmerking te komen. In haar besluiten geeft de commissie een inhoudelijke motivering waarom een aanvraag is afgewezen.

In het verslagjaar wees de commissie drie verzoeken af omdat zij oordeelde dat er geen woonnoodsituatie was. Twee verzoeken werden afgewezen omdat de eigen verantwoordelijkheid voor het ontstaan van het woonprobleem een doorslaggevende rol speelde. De overige twee verzoeken werden om een combinatie van redenen afgewezen.

Als bij de behandeling van een urgentieaanvraag blijkt dat er onvoldoende informatie beschikbaar is om een zorgvuldige afweging te kunnen maken, besluit de urgentiecommissie tot aanhouding van de aanvraag. Zij vraagt de ontbrekende informatie dan alsnog op bij aanvrager.

In 2020 heeft de commissie 5 maal (2020: 23%; 2019: 22%) een aanvraag in eerste instantie aangehouden.

Van de 5 aanhoudingen werden er uiteindelijk 2 toegekend en 1 afgewezen. Op 2 aanhoudingen moet het definitieve besluit in 2021 nog genomen worden.

Als de woningzoekende de gevraagde informatie niet binnen de daarvoor gestelde termijn aanlevert, kan de urgentiecommissie op grond van artikel 4:5.1 van de Algemene wet bestuursrecht een aanvraag buiten behandeling stellen. De reden hiervoor is dat de urgentiecommissie zonder de gevraagde aanvullende informatie de aanvraag niet kan beoordelen. In het verslagjaar is dit niet voorgekomen.

Conform artikel 21.3 in de huisvestingsverordening Eemnes 2019 kan een woningzoekende met urgentie een verzoek indienen om de urgentietermijn te verlengen. Aanvrager kan dit verzoek indienen in de laatste maand waarin de urgentieverklaring geldig is. Bij de beoordeling van het verlengingsverzoek kijkt de commissie onder andere naar het zoekgedrag van de woningzoekende vanaf het moment dat hij/zij de urgentieverklaring kreeg.

In 2020 is er 1 verzoek gedaan om de urgentie te verlengen (2019: 1). Dit verzoek is toegekend. De belangrijkste reden waarom een woningzoekende moeite heeft om binnen de geldende termijn de urgentie te verzilveren, is het beperkte aantal mutaties binnen de gemeente Eemnes. Voor met name woningzoekenden die om medische redenen bepaalde eisen aan hun woning moeten stellen, kan het daardoor lastig zijn om binnen de gestelde termijn een passende woning te vinden.

Voor de afhandeling van een urgentieaanvraag staat in totaal een termijn van negen weken. Het overgrote deel van de urgentieaanvragen wordt (ruim) binnen de daarvoor gestelde termijn afgehandeld.

Aan een termijnoverschrijding kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen:

• Aanvrager vertraagt de procedure door bijvoorbeeld het niet tijdig aanleveren van stukken die noodzakelijk zijn voor de urgentieaanvraag;
• Vertraging bij de gemeente die de aanvraag in behandeling heeft;
• Vertraging bij (het secretariaat van) de urgentiecommissie;
• Een aanvraag wordt in eerste instantie door de urgentiecommissie aangehouden voor aanvullende informatie.

In 2020 is er geen sprake geweest van termijnoverschrijdingen.