CIJFERMATIG JAARVERSLAG 2019 VIVERION

De wachtlijsten voor een sociale huurwoning zijn lang. Vaak zijn er te weinig woningen om iedereen direct te kunnen helpen. Woningzoekenden die dringend een (andere) woning nodig hebben, kunnen urgentie aanvragen. Met een urgentieverklaring krijgt een woningzoekende voorrang op andere mensen die een woning zoeken.

De Urgentiecommissie Woonruimteverdeling beoordeelt urgentieaanvragen van woningzoekenden uit verschillende regio’s in het land. Dit doet zij sinds januari 2019 ook voor woningcorporatie Viverion te Lochem. Om die reden geeft dit jaarverslag alleen de cijfers uit 2019 weer en kunnen deze nog niet worden afgezet tegen cijfers uit voorgaande jaren. De urgentiecommissie wordt ondersteund door het secretariaat van Enserve, specialist in woonruimteverdeling.

Een woningzoekende die urgentie aan wil vragen, meldt zich bij de urgentiefunctionaris van Viverion. Deze neemt de urgentieaanvraag in behandeling en legt hem voor aan de urgentiecommissie om te beoordelen of er een urgentie toegekend moet worden. In 2019 zijn er in totaal 33 aanvragen voorgelegd aan de urgentiecommissie.

In figuur 1 is te zien op hoeveel urgentieaanvragen er een besluit is genomen door de urgentiecommissie. Een aanvraag kan in eerste instantie worden aangehouden door de urgentiecommissie om aanvullende informatie op te vragen. Nadat deze informatie is ontvangen, wordt de aanvraag toegekend, afgewezen of buiten behandeling gesteld. Op deze aanvragen neemt de commissie dus tweemaal een besluit: in eerste instantie het besluit aanhouden, in tweede instantie het besluit toekennen, afwijzen of buiten behandeling stellen. Al deze besluiten zijn meegeteld in figuur 1. Daarom ligt het totaal uit figuur 1 met 36 besluiten hoger dan het totaal aantal ingediende aanvragen van 33.

Figuur 1: Besluiten op het totaal aantal aanvragen

In 2019 is er 1 aanvraag ingetrokken gedurende het urgentietraject. Aanvrager vond zelf een woning waardoor de urgentieaanvraag niet meer nodig was.

Een woningzoekende kan om verschillende redenen een urgentie aanvragen. De aard van de urgentieaanvragen is divers en soms ook gecombineerd.

In figuur 2 is te zien dat veruit de meeste aanvragen worden ingediend op basis van een sociale problematiek. Tot juni 2019 vielen daar ook de relatieverbrekingen onder. Na juni 2019 werden aanvragen in een ander systeem geregistreerd, waardoor ‘relatieverbreking’ als aparte categorie kon worden meegenomen. Ondanks dat dit slechts voor de helft van het jaar als aparte categorie meegenomen kon worden, is het aantal aanvragen op basis van relatieverbreking aanzienlijk.

Figuur 2: Soort aanvraag

De urgentiecommissie beoordeelt aanvragen op basis van de beleidsregels voor urgentie die in de betreffende regio gelden. Het beleid van Viverion is vastgelegd in het Urgentiebeleid Viverion.

De urgentiecommissie is zich dagelijks bewust van het belang dat elke aanvrager van urgentie heeft bij een goede beoordeling én een efficiënte werkwijze. De commissie besteedt daarom continu aandacht aan de professionalisering van al diegenen die betrokken zijn bij het urgentietraject, zoals de medewerkers van de corporatie en de commissieleden zelf. De commissie geeft echter ook informatie over het urgentiebeleid en de -procedure aan andere partijen die bij het traject betrokken kunnen zijn, zoals hulpverleners.

In 2019 heeft de urgentiecommissie 22 urgentieaanvragen (61%) toegekend. Bij een reguliere toekenning voldoet aanvrager aan alle voorwaarden om voor een urgentieverklaring in aanmerking te komen.

Om bij Viverion voor urgentie in aanmerking te komen, moet aanvrager minimaal een jaar in het werkgebied van Viverion wonen. Aanvrager staat geregistreerd en heeft een half jaar gereageerd op woonruimte als woningzoekende bij Viverion, gerekend vanaf het ontstaan van het woonprobleem.

Bij het beoordelen van een urgentie aanvraag gelden vervolgens deze criteria:

• Er is sprake van een noodsituatie die snel opgelost moet worden;
• Aanvrager is niet in staat het woonprobleem zelf op te lossen;
• Aanvrager is niet verantwoordelijk voor het ontstaan van het woonprobleem.

De beslissing of iemand wel of niet urgent is, wordt door de urgentiecommissie gemaakt op basis van het beschreven urgentiebeleid van Viverion. Elke situatie kent echter unieke aspecten en wordt door de commissie individueel beoordeeld.

Zo kan het voorkomen dat aanvrager niet voldoet aan alle voorwaarden om voor urgentie in aanmerking te komen en de commissie een andere belangenafweging maakt. De commissie kan bijvoorbeeld de eigen verantwoordelijkheid voor het ontstaan van het woonprobleem minder zwaar wegen dan de woonnoodsituatie en op grond daarvan toch een urgentie verlenen. De commissie zal in die individuele gevallen waarbij zij een andere afweging maakt, het besluit goed onderbouwen en met toetsbare feiten motiveren.

In 2019 wees de urgentiecommissie 10 urgentieverzoeken (28%) af. De urgentiecommissie wijst een urgentieverzoek af als aanvrager niet voldoet aan de criteria om voor urgentie in aanmerking te komen. In haar besluiten geeft de commissie een inhoudelijke motivering waarom een aanvraag is afgewezen. In tabel 1 is te zien op basis van welke gronden aanvragen zijn afgewezen. Per besluit kunnen er meerdere redenen worden aangevoerd. Vandaar dat het totaal in tabel 1 hoger ligt dan het totale aantal afwijzingen in dit jaar.

Tabel 1: Reden van afwijzing

Een woningzoekende die géén urgentiestatus heeft, mag een aangeboden woning weigeren. Als deze woningzoekende echter op een later moment urgentie aanvraagt, zal de commissie in haar beoordeling meenemen of er in het verleden woningen zijn geweigerd. Als blijkt dat aanvrager gedurende het bestaan van het woonprobleem een passende woning heeft geweigerd, zonder dat daar excuserende omstandigheden voor waren, dan zal de commissie de aanvraag afwijzen. De reden van afwijzing zal zijn dat aanvrager, in de tijd dat het woonprobleem bestaat, het woonprobleem zelf had kunnen oplossen door de aangeboden woning te accepteren.

Een woningzoekende die wél een urgentiestatus heeft, mag in principe een passend woningaanbod niet weigeren. Dit is vastgelegd in artikel 2.6 van het Urgentiebeleid Viverion. Als een urgent woningzoekende, naar het oordeel van de corporatie, onterecht een woning weigert, geeft de corporatie dit direct door aan het secretariaat van de urgentiecommissie. De urgentie van de betreffende woningzoekende wordt dan tijdelijk opgeschort in afwachting van het definitieve besluit van de urgentiecommissie. De corporatie stelt de woningzoekende hier vooraf van op de hoogte. De urgentiecommissie neemt uiteindelijk een besluit of de woningweigering terecht of onterecht is geweest. Afhankelijk van de beslissing wordt de urgentie weer geactiveerd of definitief ingetrokken.

In 2019 is er geen urgentie ingetrokken naar aanleiding van een woningweigering.

Als bij de behandeling van een urgentieaanvraag blijkt dat er onvoldoende informatie beschikbaar is om een zorgvuldige afweging te kunnen maken, besluit de urgentiecommissie tot aanhouding van de aanvraag. Zij vraagt de ontbrekende informatie dan alsnog op bij aanvrager.

In 2019 heeft de commissie 4 aanvragen (11%) in eerste instantie aangehouden voor het opvragen van aanvullende informatie. In 2 gevallen ging het om het opvragen van aanvullende documenten met betrekking tot de relatieverbreking. Deze aanvragen zijn in tweede instantie toegekend. Eén maal was er onvoldoende bekend over de inkomsten van aanvrager. Na duidelijkheid hierover werd de aanvraag in tweede instantie ook toegekend. Bij de 4e aanvraag vroeg de commissie nadere uitleg en bewijs over het vrijwillig opzeggen van de huur van de woning. Aanvrager kon hier onvoldoende bewijs voor aanleveren en de aanvraag werd uiteindelijk afgewezen.

Als een woningzoekende de gevraagde informatie niet, of onvolledig, binnen de daarvoor gestelde termijn aanlevert, kan de urgentiecommissie op grond van artikel 4:5.1 van de Algemene wet bestuursrecht een aanvraag buiten behandeling stellen. De reden hiervoor is dat de urgentiecommissie zonder de gevraagde aanvullende informatie de aanvraag niet kan beoordelen. In het verslagjaar is dit niet voorgekomen.

Conform artikel 7.5 van het Reglement Urgentiecommissie Woonruimteverdeling van Viverion kan een woningzoekende met urgentie een verzoek indienen om de urgentieperiode te verlengen met een termijn van maximaal drie maanden. Dit verzoek kan woningzoekende indienen gedurende de laatste maand waarin de urgentieverklaring geldig is.

Bij de beoordeling van het verlengingsverzoek kijkt de commissie naar het zoekgedrag van de woningzoekende vanaf het moment dat hij/zij de urgentieverklaring kreeg. De woningzoekende moet minimaal op 75% van de aangeboden passende woningen gereageerd hebben binnen het werkgebied van Viverion en geen aanbod hebben gekregen. Wanneer aan de woningzoekende een passend aanbod is gedaan door Viverion dan wordt het verzoek tot verlenging afgewezen.

In 2019 is er geen verzoek gedaan om de urgentie te verlengen.

Voor de afhandeling van een urgentieaanvraag staat in totaal een termijn van negen weken. Aan een termijnoverschrijding kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen:

• Aanvrager vertraagt de procedure door bijvoorbeeld het niet tijdig aanleveren van stukken die noodzakelijk zijn voor de urgentieaanvraag;
• Vertraging bij de corporatie die de aanvraag in behandeling heeft;
• Vertraging bij (het secretariaat van) de urgentiecommissie;
• Een aanvraag wordt in eerste instantie door de urgentiecommissie aangehouden voor aanvullende informatie.

In 2019 is er geen sprake geweest van een termijnoverschrijding.